Ο ουρανός πάνω από το Βερολίνο

Στο Παρίσι την είδα την ταινία, στα 19 μου… Σε κείνες τις μικρές αίθουσες του Quartier Latin. «Τα Φτερά του Έρωτα». Πάντα για κάποιον ανεξήγητο λόγο προτιμούσα τον γερμανικό τίτλο… Der Himmel uber Berlin… Ο άγγελος – παρατηρητής αόρατος που αφουγκράζεται τις καθημερινές σκέψεις και φροντίδες μικρών ανθρώπων. Υπερίπταται και σιωπά, τόσο πιο πάνω από όλα, τόσο αμέτοχος και ο κόσμος ασπρόμαυρος.
Και το Βερολίνο, στον διχασμό του ακόμα, πόλη πνιγερή και καταθλιπτική. «Όταν το παιδί ήταν παιδί»… Als das Kind, Kind war και ο άγγελος  χαμογελαστός , ικανοποιημένος από την αποστασιοποιημένη γνώση του. Ώσπου… Ώσπου σε εκείνο το ασπρόμαυρο τοπίο ένα κορίτσι με ψεύτικα φτερά, ακροβάτρια σε τσίρκο, κάνει κούνια. Ο άγγελος την κοιτάζει και για πρώτη φορά βλέπει χρώμα. Ένα χρωματιστό κορίτσι στο γκρίζο Βερολίνο.
Το δικό του βλέμμα αλλάζει, το δικό του βλέμμα τής προσδίδει τη μοναδικότητά της. Αν δεν την είχε κοιτάξει εκείνος, ίσως να παρέμενε ασπρόμαυρη. Από την άλλη εκείνη πάντα ζούσε στον κόσμο των χρωμάτων και των θνητών.
Το δίλημμα για κάθε άγγελο: να σμίξει με τους ανθρώπους, να εγκαταλείψει τη γνώση του; Να σταματήσει να αφουγκράζεται τη σκέψη των άλλων για να ζήσει τη ζωή τους; Και με τι αντάλλαγμα; Τι τίμημα;  Μα την αθανασία του και τη λογική του.

Ο άγγελος στην ταινία του Βέντερς εγκαταλείπει τα φτερά του και την πανοπλία του την ανταλλάσσει με  ένα γκροτέσκο πολύχρωμο κουστούμι σε ένα παλιατζίδικο… Είναι πια ορατός.. Κι έπειτα μια μικρή γρατζουνιά και το αίμα του ρέει κόκκινο. Επιτέλους, η ζωή εκεί, ορμητική, επικίνδυνη, αλλά πολύχρωμη. H ζωή η πεπερασμένη, η μοναδική  που θα του ανήκει πια …

Και τα μικρά κορίτσια που  νομίζουν ότι είναι τόσο χρωματιστά, ώστε να αρκεί το άγγιγμά τους για να καταλυθεί η ασπρόμαυρη σκουριά του κόσμου και περιμένουν έναν άγγελο να εγκαταλείψει τα φτερά του για το χατίρι τους. Κοιτάνε ψηλά στον ουρανό κι ελπίζουν ν’ ακούσουν ένα φτερούγισμα…  Μέχρι που καμιά φορά  με πίκρα διαπιστώνουν ότι άγγελοι είναι αυτές οι ίδιες που πεισματικά αρνούνται να ματώσουν και φοράνε ζηλότυπα την πανοπλία τους, ώσπου να έρθει η στιγμή να  νιώσουν  το αίμα τους ζεστό στο χέρι. Έτσι κι αλλιώς, ίσως  το  μόνο που θέλησαν,  το μόνο που είχε σημασία τελικά ήταν να μάθουν αυτό που κανένας άγγελος δεν ξέρει… «Ich weiss jetzt  was kein Angel weiss”