Main slider articles Archives - Page 3 of 6

Ρώμη-Αntico Caffe Greco

Σοφία Γουργουλιάννη

Antico Caffe Greco- Ρώμη
Via dei Condotti, 86, 00187 Roma RM, Italy

Κι αν η Ρώμη με τις πανδημίες και τις πάσης φύσεως πολιτικοκοινωνικές επιδημίες (μας) φαίνεται να απέχει έτη φωτός από την Ελλάδα, οι αεροπορικές εταιρείες στέκονται όρθιες δηλώνοντας πως τα έτη αυτά φωτός μεταφράζονται σε ένα δίωρο πτήσης. Αν, λοιπόν, η αποστομωτική ομορφιά της Ρώμης βρίσκεται δύο ώρες μακριά (μας), το Antico Caffe Greco με την αναγεννησιακή του ατμόσφαιρα και την μακρά του ιστορία δηλώνει κι αυτό παρόν έχοντας να (μας) αφηγηθεί ιστορίες που ξεκινούν από τον Casanova, περνούν στον Hans Christian Andersen, κάνουν μια στάση στον John Keats για να φτάσουν μέχρι τον Lawrence Ferlinghetti. Αν βέβαια, η Ιταλία και η ίδια η Ρώμη δεν φημίζεται πλέον για την λογοτεχνική της παραγωγή αλλά για τις τάσεις της μόδας που αγκαλιάζει με trendy τρυφερότητα, τότε το Antico Café Greco συνδυάζοντας το χθες με το σήμερα βρίσκεται στη Via Condotti, πατρίδα των μπουτίκ μεγάλων σχεδιαστών. Και, ναι, προσφέρεται για ένα ιδανικό διάλειμμα από μια φωτογράφιση στα σκαλάκια της Piazza di Spagna ή από μια shopping μανία που βρίσκει το therapy της κάπου ανάμεσα σε μαγνητάκια «I love Rome» και φορέματα Gucci.

Αγία Πετρούπολη-Literaturnoe Kafe

Σοφία Γουργουλιάννη

Literaturnoe Kafe
18, Nevsky Prospekt, St. Petersburg

Εάν η παγκόσμια λογοτεχνία χρωστάει μερικά από τα σημαντικότερα έργα της στον Fyodor Dostoevsky, τότε ίσως εκείνος να χρωστάει κομμάτι της έμπνευσης του σε κάποια βράδια με τον Alexander Pushkin και μερικά ποτήρια κρασί στο Literaturnoe Kafe της Αγίας Πετρούπολης.

Αν, λοιπόν, η επίσκεψη σας στο μουσείο Hermitage μεταβληθεί σε καθημερινή ρουτίνα σε μια ενδεχόμενη επίσκεψη στην Αγία Πετρούπολη, ίσως ο ενδεχόμενος καφές για το αναγκαίο ξεμούδιασμα μέσης και ποδιών στο Literaturnoe Kafe να μεταβληθεί κι αυτός σε αναπόσπαστο κομμάτι της ανακάλυψης της πόλης και των μουσείων της.

Με ένα κέρινο ομοίωμα του Alexander Pushkin να σας υποδέχεται και φωτογραφίες και σκίτσα μεγάλων Ρώσων λογοτεχνών να κοσμούν τους τοίχους των δύο ορόφων του, μπορεί να αποτελέσει και το δικό σας μπαρόκ καταφύγιο για κρύα βράδια και ζεστές κουβέντες.

Νέα Υόρκη & Σαν Φραντσίσκο-Cafe Regio & Vesuvio

Café Reggio- Νέα Υόρκη
^{119 MacDougal St, New York, NY 10012,}

Vesuvio Café- Σαν Φρανσίσκο
255 Columbus @ Jack Kerouac Alley, North Beach, San Francisco, California

Ειρήνη Γιαβάση

«Θα πάρω την μηλόπιτα με πάγο και σίγουρα τον καπουτσίνο». Είναι 10 το πρωί σε μία από τις ακοίμητες γειτονιές του κόσμου. Μανχάταν και συγκεκριμένα στη γειτονιά του Greenwich village. Έπρεπε να κάνω μία στάση σε αυτό το καφέ, πριν πάω να δω τις υπόλοιπες θρυλικές συνοικίες, Bronx, Salem, Newark και να γυρίσω πίσω λέγοντας ότι κατέκτησα το ακοίμητο πνεύμα της Νέας Υόρκης.
Το Café Reggio είναι μικρούλι εξωτερικό με ένα χτυπητό πράσινο χρώμα, που θυμίζει χαριτωμένο ξινόμηλο. Δεν είναι ότι έχω φαγωθεί να δοκιμάσω τον καπουτσίνο που φτιάχνεται στην παλαιότερη μηχανή καφέ που έχει η Αμερική, σύμφωνα με τον θρύλο. Είναι που αν το καφέ είχε στόμα και εκφωνούσε το βιογραφικό του θα ανέφερε πως είναι όρθιο από το 1927 και βγάζει χαρτζιλίκι ως κομπάρσος σε ταινίες: Νονός ΙΙ, Serpico, The Kremlin Letter, Shaft. Εδώ ο Christopher Walken εμφανίζεται στο Next Stop, Greenwich Village. Ο Oscar Isaac συναντά την Carey Mulligan στο Inside Llewyn Davis. Η Scarlett Johansson συναντιέται με τον Topher Grace στο In Good Company. Ο Sean Connery εμφανίζεται στην ταινία The Next Man. Στο εσωτερικό τραπεζάκια κολλητά. Το μέρος έχει γίνει πολύ γνωστό και ο ελλιπής φωτισμός, παρά το ότι είναι 10 το πρωί, δίνει στο μαγαζί την αίγλη του άσημου, αλλά αξιόλογου μέρους. Πρόκειται για ένα καφέ το οποίο αποτελεί μια σταθερή αξία σε μία σε μια γειτονιά που όλο αλλάζει. Στην Δυτική Ακτή, τo Vesuvio Café στο San Francisco απέναντι από το βιβλιοπωλείο του Ferlinghetti δεν κρατά την ίδια διακριτικότητα. Η επαναστατική διάθεση των betnik τόνωνε το πνεύμα του μαγαζιού και όταν βαριούνταν τη μυρωδιά του βιβλιοπωλείου έρχονταν να πιούν μια καλή γουλιά κρασί, μπύρας και αλκοόλ.

Από το Brazilian στο πατάρι του Λουμίδη

Της Ειρήνης Γιαβάση

«Ο καφές δημιουργούσε τον χώρο και ο χώρος δημιουργούσε τις σχέσεις» είπε πολύ σωστά ο Χατζηδάκις. Τα καφενεία, πόσω μάλλον τα λογοτεχνικά καφενεία, είναι κατεξοχήν χώροι συνύπαρξης αναγκαίοι. Διατήρησαν μέσα στον χρόνο την ιστορική τους σημασία, ως κόλλα που έφερε κοντά προσωπικότητες και συνέβαλαν και αυτά στην διασπορά και τον πολλαπλασιασμό των ιδεών. Αποτέλεσαν φωλιές σπουδαίων προσωπικοτήτων και είναι δίκαιο να θεωρούνται κομμάτια της πολιτιστικής κληρονομιάς μιας πόλης.

Το Πατάρι του Λουμίδη

1948. Κρατάς ένα χειρόγραφο που ξενύχτησες να διορθώνεις. Σήμερα είναι η μεγάλη σου μέρα. Τα χέρια σου τρέμουν. Θα διασχίσεις την Σταδίου, θα κάνεις μια στάση στο Πατάρι των Ποιητών και θα βρεις κάποιον να πάρεις μια γνώμη. Το μέρος μυρίζει φρεσκοκομμένο καφέ, και μάλιστα εσπρέσο, που δεν βρίσκεις όπου και όπου. Ανεβαίνεις την σκάλα προς το πατάρι, όπου έχει τραπεζάκια σε σχήμα Π. Ο χώρος δεν είναι κάτι ιδιαίτερο, ούτε ατμοσφαιρικός, είναι απλά βολικός, δίπλα από το βιβλιοπωλείο της Εστίας και πάνω στη μεγάλη οδό των σινεμά. Είναι ακόμη νωρίς, αλλά ξέρεις πως θα πας στο βάθος του παταριού, όπου μαζεύονται οι συγγραφείς και όχι αριστερά που κάνουν μπουλούκι ηθοποιοί και δημοσιογράφοι. Πίνεις τον καφέ σου αμέριμνος αναρωτώμενος αν θα ήταν καλύτερα να πάρεις μια γνώμη από τον Βάρναλη ή ίσως τον Βαλαωρίτη ή τον Σινόπουλο. Ίσως ο Σαχτούρης να ήταν πιο επιεικής μαζί σου. Ο Ελύτης με τίποτα. Μία ώρα αργότερα και ενώ έχει τελειώσει ο καφές σου ακούς τον Γκάτσο να απαγγέλει την μετάφραση του Ματωμένου Γάμου σε ένα κατάμεστο από λογοτέχνες χώρο. Απέναντι σου ο Κουν εξετάζει την μετάφραση ενθουσιασμένος. Ο Χατζηδάκις ήδη εμπνέεται νότες. Διακρίνεις ακόμη την Ελένη Βακαλό, τον Εμπειρίκο, την Λύδια Στεφάνου, και τον αγαπημένο Καρούζος. Σκέφτεσαι ποιες ζυμώσεις, συλλήψεις ιδεών, πνευματικές συναντήσεις, διαφωνίες, διορθώσεις στίχων έγιναν εδώ και ανατριχιάζεις με τη σημαντικότητα του χώρου. Ιδέες, συνεργασίες, φιλίες, μια ανήσυχη φωλιά. Δύο περίεργοι τύποι κάθονται σε ένα τραπεζάκι παραδίπλα. Ρωτάς τον διπλανό ποιοι είναι και μου λέει «χαφιέδες». «Μην ανησυχείς» προσθέτει «οι περισσότεροι εδώ μέσα χαρακτηρίζονται «Σοσιαλ Λουμίδηδες» και πίνει την τελευταία γουλιά από τον καφέ του.

Brazilian cafe

«Τασία – παρακαλώ έναν καφέ» θα γράψει μεταξύ άλλων στίχων ο Ταχτσής, στο «Η συμφωνία του Brazilian». αναφερόμενος στο παλιό, BRAZILIAN COFFEE STORES, που άνοιξε το 1933 στη Βουκουρεστίου, απ’ τον Ευάγγελο Σαραβάνο, γνώστη του καλού εσπρέσο, γαλουχημένο στην Βραζιλία. Άραγε, ο στίχος «όλα μας φαίνονται ντυμένα ήλιο» να γράφτηκε εκεί μέσα, στα όρθια, πάνω στον ξύλινο πάγκο, ρίχνοντας πανοραμικές ματιές από την τζαμαρία με τις επιγραφές «ΟΙΚΟΣ ΚΑΦΕΔΩΝ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ» προς τον δρόμο, θαυμάζοντας τα συγχρονισμένα πηγαινέλα των Αθηναίων; Βαρύς, εκλεκτός εσπρέσο θα εισχωρούσε στα ρουθούνια και θα κοντραριζόταν με μυρωδιές λεμονόπιτας, κρουασάν, πουτίγκας, και άλλων πρώτης ποιότητας εδεσμάτων. «Φοβού τους ποιητές και ποίησιν φέροντας» θα «συλλάβει» κάπου εκεί ο Ταχτσής και η πόρτα του μαγαζιού θα ανοίξει. Θα εισέλθει ίσως ο Χατζιδάκις, ο Αργυράκης ή ο Σαχτούρης. Μήπως ο Τσαρούχης, ο Μόραλης, ο Εγγονόπουλος ή ο Εμπειρίκος; Καλλιτέχνες που αναζητούσαν την εκλεκτή παρέα αυτής της φωλιάς σκέψης, κουβέντας, διανόησης, καλαμπουριού. Μαζί με τον Βασιλικό, τον Γκάτσο, τον Βαλαωρίτη ή τον Σινόπουλο παρεισφρέουν η βαβούρα, η δημιουργική αναρχία της ζωής. Ο καφές ξεχύνεται, μπαίνει στις μύτες, φτάνει στον εγκέφαλο, οι γουλιές τελειώνουν, αλλά όχι και τα λόγια: εκεί οι κουβέντες μετουσιώνονται σε τέχνη. Ο Ταχτσής σκαρώνοντας παραδίπλα στίχους δεν φαντάζεται ίσως πως μια λυπηρή παρένθεση με την ονομασία «χούντα» θα έκανε αυτό το ζωντανό μέρος να μαραθεί. «Οι άνθρωποι, οι άνθρωποι παίρνουν τα γράμματά μας και μ’ αυτά ανάβουν φωτιές τον χειμώνα». Τα γράμματα του Brazilian τα «δανείστηκε» πάλι το 2007 ένα στέκι στην Βαλαωρίτου, υπό την ιδιοκτησία του Κυριάκου Κακριδά, για να κλείσει την σύντομη παρένθεση του το 2015, στα χρόνια της κρίσης, αφήνοντας πίσω ζωντανό τον θρύλο του μυθικού καφέ.

Ο Μαγεμένος Αυλός

Και επειδή οι ιδέες δεν κατεβαίνουν μόνο πίνοντας καφέ, οι διανοούμενοι των Αθηνών είχαν και στέκια για φαγητό. Και αν με το ουζάκι στου Απότσου είχανε κάνει κεφάλι και ήθελαν να φάνε καλά ανέβαιναν στο Παγκράτι, στον «Μαγεμένο Αυλό» για καλό φαγητό, πίτσα (λέγεται πως είναι το πρώτο μαγαζί που την έφερε από την Ευρώπη) και σίγουρα γλυκάκι. Εκεί θα πετύχαιναν σίγουρα τον Χατζιδάκι, που είχε κάνει το μέρος δεύτερο σπίτι του. Αν έπιανες κουβέντα και σας έπαιρνε το βράδυ, δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα: ο Μάνος είχε τα κλειδιά του μαγαζιού, κατέβαζε τους γενικούς, κλείδωνε και έβαζε το κλειδί κάτω από την πόρτα. Δικαίως σήμερα θα δούμε έξω από το μαγαζί την ταμπέλα «Πλατεία Μάνου Χατζηδάκι». Εδώ έχουν φάει και πιει πολιτικοί και διάσημοι ηθοποιοί: από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο έως και τον Κωνσταντίνος Καραμανλή και τον Παπανδρέου, την Τζένη Καρέζη την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Όλες τις προσωπικότητες επισκίαζε όμως η αύρα του Μάνου. Οι καλλιτέχνες της εποχής συνέρρεαν για να συνομιλήσουν μαζί του ολονυχτίς μέχρι ο κύριος Πολυχρόνης, ο ιδιοκτήτης, να του πεις «Μάνο, θα κλείσεις εσύ το μαγαζί;» και εκείνος να συνεχίσει ακάθεκτος τη συζήτηση με τους φίλους τους, τον Λάκη Παπαστάθη, τον Αλέξη Μινωτή, τον Μίνω Αργυράκη, τον Νίκο Κυπουργό, τον Γκάτσο, τον Θεοδωράκη και τόσους άλλους, να γελάσει δυνατά, να διηγηθεί ιστορίες, να μιλήσει για τέχνη μέχρι το πρωί, όπου τα βήματά του θα τον οδηγήσουν ένα στενό παραπάνω στο πραγματικό του σπίτι.

Μαγεμένος Αυλός

Λουμίδης-Σταδίου 42

Θέατρο πίσω από το πλεξιγκλάς

Γιοχάννα Μπούρη

Σε θερινό θέατρο μετέτρεψαν την πίσω αυλή του θεάτρου Colonial, οι συντελεστές του Berkshire Theatre group της Μασαχουσέτη, που ανέβασαν το μιούζικαλ ‘Godspell’.

Οι θεατές , αφού πρώτα περάσουν έναν τυπικό έλεγχο της θερμοκρασίας τους στην είσοδο, εισέρχονται στο θέατρο, και από εκεί, στην πίσω αυλή, όπου έχει στηθεί μια εξωτερική σκηνή, φωτισμοί, και καθίσματα τοποθετημένα στις απαραίτητες αποστάσεις μεταξύ τους. Η δε σκηνοθεσία του έργου έχει επίσης λάβει υπόψη της τη συνθήκη της πανδημίας, καθώς κάθε ηθοποιός βρίσκεται σε ένα ‘κουτί’ από πλεξιγκλάς, καθένας έχει το δικό του κοστούμι, και τα αποκλειστικά δικά του σκηνικά αντικείμενα, για λόγους ασφαλείας, καθώς και σκηνοθετικής σκοπιάς σε αυτή τη συνθήκη εγκλεισμού που έχει γίνει πια γνώριμη σε όλους μας.

Ο «Γλάρος» και οι Sims

Από την Σοφία Γουργουλιάννη

Η Μάσα είναι μία emo-goth νεαρή γυναίκα που θέλει να μείνει μόνη και η Νίνα διακόπτει τον μονόλογο της γιατί διψάει.

Η Αμερικάνα σκηνοθέτης και σεναριογράφος, Celine Song, εγκατέλειψε για λίγο την ζωντάνια της πρόβας και τον επίμονο ήχο του πληκτρολογίου για να επιχειρήσει μία θεατρική κατάδυση στον κόσμο των Sims (εκ του simulation), στο πλαίσιο προγράμματος του NewYork Theatre. Αν είναι, λοιπόν, οι κρίσεις -εκτός από τραγικές συγκυρίες- και ευτυχείς ευκαιρίες για την ανάδειξη νέων τρόπων δημιουργικής έκφρασης, τότε η Song αποτελεί -ίσως- ιδανικό case study. Σε μια προσπάθεια ανανέωσης της θεατρικής σκηνής, τοποθέτησε τον Τρέπλιεφ, την Μάσα και την Νίνα στον κόσμο των Sims. Ενώ, επιχειρώντας μία καινοτόμα προσέγγιση της υποκριτικής, η διανομή των ρόλων έγινε σε φιγούρες των Sims οι οποίες δημιουργήθηκαν με την συνεργασία σκηνοθέτη και κοινού κατά την διάρκεια της παράστασης.

Η ίδια η Song δηλώνει πως δημιούργησε ένα διαρκές installation το οποίο προσφέρει σε ένα κλασικό κείμενο μία δόση τεχνολογικής προσομοίωσης.

Κορνάροντας για το encore

Από την Γιοχάννα Μπούρη

Στο μεταξύ στην Τσεχία, οι απανταχού θεατρόφιλοι είναι ευγνώμονες που δε χρειάζεται να βλέπουν θέατρο στο διαδίκτυο.

Σε μια μεγάλη λαχαναγορά στο κέντρο της Πράγας, στήθηκε μια μικρή σκηνή, και φιλοξένησε μια σειρά καλλιτεχνικών δρώμενων, ανάμεσα σε αυτά και παραστάσεις από το Εθνικό Θέατρο της Τσεχίας. Και σε αυτήν την περίπτωση λειτούργησε ως drive-in theatre, σε μια στιγμή που το θέατρο αλλάζει συγκινητικά.

Μια στιγμή που οι θεατές συμφωνούν ανοίγοντας τους υαλοκαθαριστήρες όταν ξεκινάει να ψιχαλίζει, και χειροκροτούν τους καλλιτέχνες, την τέχνη, την ανθρωπότητα, κορνάροντας όλοι μαζί σε μια κεντρική λαχαναγορά της Πράγας.

Goth θέατρο στο δάσος

Από την Σοφία Γουργουλιάννη

H πόλη Missoula της πολιτείας Μοντάνα, μία ατέλειωτη κοιλάδα ανάμεσα σε 5 διαφορετικά βουνά, αποτέλεσε την απόλυτη έμπνευση του νέου θεατρικού έργου της Jean Douglass, «The Fog» για το Montana Repertory Theater.

Βρίσκοντας καλλιτεχνικό έρεισμα στον απόκρυφο χαρακτήρα των δασών που περιβάλλουν την πόλη, η συγγραφέας και σκηνοθέτης, έπλασε μια ιστορία παθών και φαντασμάτων. Τοποθετώντας, μάλιστα, τα θεατρικά της φαντάσματα, τους πρωταγωνιστές αλλά και το κοινό εντός και πέριξ ενός πραγματικού διατηρητέου πύργου φωτιάς στο δάσος της Missoula, βρήκε την αυτονόητη καλλιτεχνική πατρίδα του έργου αλλά και την ιδανική covid free συνθήκη για την παρουσίαση του.

Το εύρος του δάσους επιτρέπει την τήρηση των αναγκαίων αποστάσεων και ο μυστικιστικός του χαρακτήρας επιτρέπει την ταύτιση με goth ατμόσφαιρες και πνεύματα.

Παρκάροντας στο θέατρο

Από την Σοφία Γουργουλιάνη

To Cedar Rapids είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της αμερικανικής πολιτείας Iowa, διαθέτει τεράστια βιομηχανία επεξεργασίας καλαμποκιού, μουσείο μοντέρνας τέχνης και ένα θέατρο ονόματι Mirrorbox Theatre.

Πιστό στο όνομα του που θέλει την θεατρική τέχνη να αποτελεί καθρέφτη της εκάστοτε εποχής, προσάρμοσε την καλλιτεχνική του παραγωγή στα μέτρα και τα σταθμά που ακούσια μας επιβλήθηκαν, επενδύοντας στο drive-intheatre με την παράσταση «The Parking Lot». Με συντελεστές, λοιπόν, γέννημα θρέμμα από την Iowa, οι κάτοικοι της πόλης, ντύθηκαν, μπήκαν στο αυτοκίνητο τους, στάθμευσαν σε πάρκινγκ της περιοχής και μέσα από τα αυτοκίνητα τους είδαν ένα ζευγάρι να αναθεωρεί την σχέση του, στον τόπο της γνωριμίας του που δεν είναι άλλος από το εν λόγω πάρκινγκ.

Κάνοντας, λοιπόν, πράξη την περίφημη επιθυμία μας για θέατρο παντού, το Mirror box Theatre κατεβάζει το θέατρο από την σκηνή για να το (ξανά) ανεβάσει στα μάτια και στις καρδιές όσων υπέφεραν χωρίς αυτό.

Το θέατρο της Πανδημίας

Ερευνα-Συντονισμός αφιερώματος : Σοφία Γουργουλιάνη

Με τα ιικά φορτία, εδώ και πάνω από ένα χρόνο, να αποφορτίζονται και να ξανά-φορτίζονται χωρίς έλεος για τους ανθρώπινους αποδέκτες τους, οι πολιτικές της πανδημίας έχουν καταβάλλει γενναιόδωρες προσπάθειες για να επιβάλλουν σύνορα και όρια στην καλλιτεχνική δημιουργία.

Το ανθρώπινο, όμως, πνεύμα πιστό στην προσωπική επιλογή της πανταχού παρουσίας του, αποδεικνύεται «πολύ σκληρό για να πεθάνει». Αισιοδοξώντας, μάλιστα, πως η πανδημία μπορεί και να αποτελέσει αφορμή για δεύτερες νεότητες και αισθητικές επαναστάσεις, έχει βαλθεί να βρει νέους τρόπους για να αποδείξει πως μπορεί -πάντα και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες- να τραβά προς την καλλιτεχνική του δόξα και έκφραση.

Το θέατρο, ως πανάξιο τέκνο του ανθρώπινου πνεύματος κι ως επιτακτική ανάγκη έκφρασης κι αντίστασης σε μια ταχέως μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, στάθηκε στο ύψος των όσων ακουσίως του επιβλήθηκαν, ανανεώνοντας άμεσα τα εκφραστικά του μέσα. Η ενότητα χώρου και χρόνου έγινε γρήγορα «σμπαράλια», με την θεατρική σκηνή να λέγεται συχνά zoom, Instagram ή δάσος και με τον χρόνο της παράστασης να ορίζεται ,πια, με όρους streaming. Ενώ, η τεχνολογία μεταβλήθηκε τάχιστα σε αναγκαίο αρωγό της θεατρικής πράξης κι επέβαλε με την φούρια της νέες καλλιτεχνικές φόρμες και νόρμες.

Η απόκρυφη, όμως, γοητεία της εγγύτητας κοινού και ηθοποιών σε μία κοινωνία πνεύματος δεν μπορεί παρά να επιστρέψει δριμεία και να βροντοφωνάξει ρομαντικά -πλην ηχηρά- «δεν θα πεθάνουμε ποτέ κουφάλα νεκροθάφτη».