Πάντα έμενα με το στόμα ανοιχτό μπροστά στην θεαματικότητα των trailers.
Καθώς συμπυκνώνονται οι καλύτερες σκηνές της ταινίας σε ένα μαγικό μοντάζ, νόμιζα πάντα ότι έτσι θα ήταν όλη η ταινία και θα έβγαινα από το σινεμά περπατώντας περίπου 10 εκατοστά πάνω από το έδαφος. Δεν συνέβαινε σχεδόν ποτέ. Μέχρι που η πεποίθηση γύρισε στο αντίθετο της και όταν έβλεπα στα «Προσεχώς» ένα εντυπωσιακό τρέιλερ ήξερα ότι με περίμενε η απογοήτευση, χαμογελούσα πονηρά και τελικά πήγαινα από τους πρώτους.
Η νίκη των ειδικών εφέ είναι συντριπτική .
Ο θαυμασμός ανήκει και πάλι στους ηθοποιούς. Αφού μπορούν και παίζουν τα πάντα μπροστά σε ένα πανί με ένα κακόγουστο πράσινο χρώμα είναι άξιοι συγχαρητηρίων. Συγχαρητήρια αξίζουν και σε όσους τους βλέπουν.
Δείτε το trailer του καινούργιου Dune και θα καταλάβετε. Το τρίτο στη σειρά έργο που βασίζεται στο επικό βιβλίο του Frank Herbert δεν κρύβει τη φιλοδοξία του Denis Villneuve να δημιουργήσει το καινούργιο Star war και να επισκιάσει τον «Άρχοντα των δαχτυλιδιών». Καλή αντάμωση λοιπόν στους αμμόλοφους του πλανήτη Arakis και προσοχή στους αμμοσκώληκες. Ίσως συναντηθούμε στην αίθουσα. Θα είμαι εκείνος με την μεγάλη χάρτινη γαβάθα με ποπ-κόρν και coca-cola που κάθεται μπροστά-μπροστά και θαυμάζει τις χιλιάδες τόνους άμμου του σκηνικού, τον Stellan Skarsgard, την κλασσική αξία της Charlotte Rampling και τον Javier Bardem.
Author: kamtsis
« Η πιο ζεστή Νύχτα» Compagnie du 1er Aout «LA Nuit la plus chaude»
Την πιο ζεστή νύχτα του καλοκαιριού υποσχέθηκε στους θεατές ο θίασος της 1ης Αυγούστου, στο φεστιβάλ που οργάνωσε και φέτος, για δεύτερη χρονιά, στη γόνιμη γη της Βουργουνδίας. Στο Treigny-Perreuse- Sainte –Colombe και μόλις πέντε χιλιόμετρα από το πατρικό σπίτι της θρυλικής Κολέτ (1873-1954) που υπήρξε εμβληματική μορφή, της Γαλλικής Μπέλ Εποκ, τόσο για το θέατρο όσο και για τα γράμματα (να σημειωθεί πως είναι η πρώτη γυναίκα που κηδεύεται δημοσία δαπάνη) η κοινότητα, σε συνεργασία με τους καλλιτέχνες , απαντώντας στην πανδημία δίνει την ευκαιρία στους επαγγελματίες (οι οποίοι αμείβονται ) που τόσο έχουν πληγεί φέτος και στήνει μια γιορτή με επίκεντρο το θέατρο ελπίζοντας σε μια γόνιμη ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ καλλιτεχνών και κατοίκων της περιοχής, μεταξύ ενηλίκων και παιδιών .
Το φεστιβάλ πρωτοξεκίνησε πέρσι, τον Αύγουστο 2019, με την πρόθεση να αφορά – όπως διαβάζουμε- ένα κοινό από 3 ως 83 χρονών , με εκδηλώσεις μουσικής , θεάτρου, ποίησης , εργαστηρίων, αλλά και … γευσιγνωσίας, αφού προσκαλούσε αγρότες και κατοίκους της περιοχής, να παρουσιάσουν τα προϊόντα τους σε αλλήλους. Ένα πολιτιστικό , γαστριμαργικό fest, ή όπως εμείς θα λέγαμε, μια Διονυσιακή γιορτή – την επιβάλλουν άλλωστε τα έξοχα κρασιά της γης της Βουργουνδίας . Με αφίξεις και από άλλες χώρες και πολιτισμούς- Κολομβία , Καναδάς, Βιετνάμ- ο θίασος της 1ης Αυγούστου εγκαινίασε πέρσι το θεσμό παρουσιάζοντας το Σαιξπηρικό «Όνειρο Καλοκαιριάτικης Νύχτας», έργο τόσο ταιριαστό με την υπόσχεση του τίτλου του Φεστιβάλ . Φέτος , τα μέτρα και η πανδημία δεν επέτρεψαν αυτό που οι συντελεστές και η κοινότητα επιθυμούσε, την περαιτέρω δηλαδή ανάπτυξη του φεστιβάλ, το οποίο μάλιστα κινδύνεψε να ακυρωθεί. Όμως, παρά τις δυσκολίες και σε πείσμα των καιρών , με λιγότερες εκδηλώσεις και με λιγότερες φεστιβαλικές ημέρες « Η πιο ζεστή Νύχτα του Καλοκαιριού» έγινε και φέτος πράξη ! Δέκα υπέροχοι ηθοποιοί συναντήθηκαν και φέτος στο γραφικό Treigny-Perreuse- Sainte –Colombe και για τρία συνεχόμενα βράδια από τις 20 ως τις 23 Αυγούστου παρουσίασαν τον δικό τους Βασιλιά Λήρ. Κάτω από τη σκηνοθετική μπαγκέτα του Jean Bechetoille, (βραβευμένος με prix du jury du concours du Theatre 13/ jeunes metteurs en scene 2017) και με φόντο το φυσικό περιβάλλον της καλοκαιρινής νύχτας , με αισιοδοξία και πίστη στη ζωντανή επικοινωνία , ξεδιπλώνουν το μύθο και με βιτριολικό χιούμορ ανατέμνουν τις οικογενειακές νευρώσεις. Ο θεός του Θεάτρου ήταν μαζί τους. Ούτε έβρεξε, ούτε ο Covid 19 παρέστη , έτσι όλοι , ηθοποιοί και θεατές, επέστρεψαν σώοι και αβλαβείς οίκαδε, με την ευχή και υπόσχεση να ανταμώσουν του χρόνου πάλι σε μια μεγάλη του πολιτισμού γιορτή. Αμήν, κι « Ευοί , Ευάν» !
Οι συντελεστές της παράστασης : Compagnie du 1er Αout
Μετάφραση: Pascal Collin
Διασκευή: Helene Marchand
Σκηνοθεσία: Jean Bechetoille
Ηχητικό περιβάλλον: Guillaume Bosson
Κοστούμια: Caroline Frachet
Έπαιξαν οι ηθοποιοί: Guarani Feitosa, William Lebghil, ElodieSegui, Helene Marchand, JacintheCappello, Loyse de Pury, Yvette Caldas, Thomas Bleton, Laurent Levy , Gerard Cohen.
Ο ουρανός πάνω από το Βερολίνο
Στο Παρίσι την είδα την ταινία, στα 19 μου… Σε κείνες τις μικρές αίθουσες του Quartier Latin. «Τα Φτερά του Έρωτα». Πάντα για κάποιον ανεξήγητο λόγο προτιμούσα τον γερμανικό τίτλο… Der Himmel uber Berlin… Ο άγγελος – παρατηρητής αόρατος που αφουγκράζεται τις καθημερινές σκέψεις και φροντίδες μικρών ανθρώπων. Υπερίπταται και σιωπά, τόσο πιο πάνω από όλα, τόσο αμέτοχος και ο κόσμος ασπρόμαυρος.
Και το Βερολίνο, στον διχασμό του ακόμα, πόλη πνιγερή και καταθλιπτική. «Όταν το παιδί ήταν παιδί»… Als das Kind, Kind war και ο άγγελος χαμογελαστός , ικανοποιημένος από την αποστασιοποιημένη γνώση του. Ώσπου… Ώσπου σε εκείνο το ασπρόμαυρο τοπίο ένα κορίτσι με ψεύτικα φτερά, ακροβάτρια σε τσίρκο, κάνει κούνια. Ο άγγελος την κοιτάζει και για πρώτη φορά βλέπει χρώμα. Ένα χρωματιστό κορίτσι στο γκρίζο Βερολίνο.
Το δικό του βλέμμα αλλάζει, το δικό του βλέμμα τής προσδίδει τη μοναδικότητά της. Αν δεν την είχε κοιτάξει εκείνος, ίσως να παρέμενε ασπρόμαυρη. Από την άλλη εκείνη πάντα ζούσε στον κόσμο των χρωμάτων και των θνητών.
Το δίλημμα για κάθε άγγελο: να σμίξει με τους ανθρώπους, να εγκαταλείψει τη γνώση του; Να σταματήσει να αφουγκράζεται τη σκέψη των άλλων για να ζήσει τη ζωή τους; Και με τι αντάλλαγμα; Τι τίμημα; Μα την αθανασία του και τη λογική του.
Ο άγγελος στην ταινία του Βέντερς εγκαταλείπει τα φτερά του και την πανοπλία του την ανταλλάσσει με ένα γκροτέσκο πολύχρωμο κουστούμι σε ένα παλιατζίδικο… Είναι πια ορατός.. Κι έπειτα μια μικρή γρατζουνιά και το αίμα του ρέει κόκκινο. Επιτέλους, η ζωή εκεί, ορμητική, επικίνδυνη, αλλά πολύχρωμη. H ζωή η πεπερασμένη, η μοναδική που θα του ανήκει πια …
Και τα μικρά κορίτσια που νομίζουν ότι είναι τόσο χρωματιστά, ώστε να αρκεί το άγγιγμά τους για να καταλυθεί η ασπρόμαυρη σκουριά του κόσμου και περιμένουν έναν άγγελο να εγκαταλείψει τα φτερά του για το χατίρι τους. Κοιτάνε ψηλά στον ουρανό κι ελπίζουν ν’ ακούσουν ένα φτερούγισμα… Μέχρι που καμιά φορά με πίκρα διαπιστώνουν ότι άγγελοι είναι αυτές οι ίδιες που πεισματικά αρνούνται να ματώσουν και φοράνε ζηλότυπα την πανοπλία τους, ώσπου να έρθει η στιγμή να νιώσουν το αίμα τους ζεστό στο χέρι. Έτσι κι αλλιώς, ίσως το μόνο που θέλησαν, το μόνο που είχε σημασία τελικά ήταν να μάθουν αυτό που κανένας άγγελος δεν ξέρει… «Ich weiss jetzt was kein Angel weiss”
Στα μονοπάτια του Hertzog και του Bruce Chatwin
Ερευνα-σύνταξη, Σοφία Γουργουλιάνη, Σεπτέμβριος 6, 2020
Ο Werner Herzog γεννήθηκε στο Μόναχο της Γερμανίας το 1942 και είναι ασυγχώρητος όποιος πει ότι δεν τον ξέρει η δεν έχει δει τις ταινίες του. Ο αγαπημένος του ηθοποιός Klaus Kinski είναι αξέχαστος στο ρόλο του τυχοδιώκτη conquistador Don Lope Aguirre στο «Aguirre, η μάστιγα του Θεού», η όταν προσπαθεί στο να περάσει ένα βουνό με το καράβι του στο «Fitzcarraldo» για να χτίσει μία όπερα μέσα στην μέση της Περουβιανής ζούγκλας του Αμαζονίου, η έστω σαν «Νοσφεράτου, ο δράκουλας της νύχτας”.
Ο Bruce Chatwin πάλι είναι Άγγλος μυθιστοριογράφος και δημοσιογράφος, περιβόητος για τα ταξίδια του σε απίστευτες περιοχές του πλανήτη και με μια ιδιαίτερη λατρεία στους νομάδες, τους ιθαγενείς και τους αυτόχθονες κάθε περιοχής. Γεννήθηκε στο Sheffield της Μεγάλης Βρετανίας το 1940 και πέθανε από HIV τον Ιανουάριο του 1989.
Herzog και Chatwin συναντήθηκαν για πρώτη φορά το 1983 στη Μελβούρνη της Αυστραλίας και πέρασαν 48 ώρες, λέγοντας ο ένας στον άλλο ιστορίες. Μέσα σε 2, λοιπόν, μέρες ο Werner και ο Bruce ανακαλύψανε το κοινό τους πάθος: τα ταξίδια.
Τα ταξίδια που κάνανε, ξεχωριστά, με κάποιο όχημα η με τα πόδια τους και με αποσκευές ένα σακίδιο πλάτης. Κι αν, το 2020, τους φαντάζεστε ασπρομάλληδες με καμπούρα κι ένα μπουκάλι τσίπουρο να λένε –ακόμα- ιστορίες σε ένα καφενείο με θέα τη θάλασσα, στο Πήλιο ή στην Καρδαμύλη, η πραγματικότητα θα σας διαψεύσει. Όχι το τέλος της φιλίας τους δεν αποδείχτηκε τόσο ρομαντικό. Κι έτσι το τέλος του Chatwin ήρθε το 1989 στη Νίκαια της Γαλλίας.
Οι πραγματικές, όμως, φιλίες κι οι μεγάλες ιστορίες δεν το βάζουν κάτω και δεν τελειώνουν τόσο εύκολα. Κι έτσι, πριν λίγους μήνες, ο Herzog μοιράστηκε με το κινηματογραφικό κοινό ,σε ένα νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Nomad: In the foot steps of Bruce Chatwin», τις ταξιδιωτικές ιστορίες που είχαν σαν πρωταγωνιστή τον Chatwin και σφράγισαν την πορεία του.
Σε ένα από τα πρώτα πλάνα της ταινίας, βλέπουμε ένα ναυάγιο στο Πούντα Αρένας της Νότιας Χιλής. Την ίδια ώρα η βαριά φωνή του Herzog με τη χαρακτηριστική γερμανική της προφορά μας πληροφορεί ότι το ίδιο αυτό ναυάγιο το είχε φωτογραφήσει ο Bruce Chatwin, το 1976. Στη συνέχεια η φωνή του Chatwin μας «ξεναγεί» στις πρώτες σελίδες του βιβλίου του, «In Patagonia» (εκδ. Χατζηνικολή) όπου μας μιλά για το τρίχωμα ενός βροντόσαυρου το οποίο ο λογοτεχνικός του ήρωας βρήκε σε ένα βάζο στο σπίτι της γιαγιάς του. Κάπως έτσι, ο Herzog ξεκινάει μια αφήγηση για τα μεγάλα πάθη, τις τρελές ιδέες και τις αναπόδραστες εμμονές που κινητοποίησαν τα ταξίδια του Chatwin.
Ο Herzog τηρεί την υπόσχεση του να μην μας χαρίσει μια κλασική βιογραφία, αλλά περισσότερο μια αναζήτηση της ίδιας της αλήθειας του συγγραφέα όπως αποτυπώθηκε μέσα από την τόλμη των μοναχικών του ταξιδιών. Έτσι, δεν μας μιλά για τη συνεργασία τους στην ταινία Cobra Verde, το 1987, αλλά για την κατάδυση του Chatwin στον πολιτισμό των Αβοριγίνων. Ούτε μας μιλά για τη μέρα του Γενάρη του 1989 που σε κάποιο γαλλικό νοσοκομείο έδειξε την τελευταία του ταινία στον Chatwin. Αλλά για τις τελευταίες σελίδες του βιβλίου του Chatwin, «Songlines» (Τα μονοπάτια των τραγουδιών, εκδ. Χατζηνικολή) όπου ο ίδιος ο συγγραφέας χαμένος στα δάση της Αυστραλίας και, ήδη, ασθενής ψάχνει για τον σωστό τρόπο να τελειώσει τη ζωή του.
Ένα ντοκιμαντέρ για έναν άνθρωπο που στο αιώνιο ερώτημα του Σαρτρ για το ποιος είναι ο σωστός τρόπος να ζεις απάντησε απερίφραστα «ταξιδεύοντας». Για έναν άνθρωπο- μετενσάρκωση των ηρώων του Josef Conrad, που δεν δίστασε ποτέ να αναμετρηθεί με τις προσωπικές του εμμονές. Και, τελικά, μια οπτικοακουστική ωδή στις στιγμές εκείνες που νιώθουμε ζωντανοί.
Καθώς μας έχουν λείψει τα επικά πλάνα του Hertzog ευχόμαστε να το δούμε και ‘μεις σε κάποια από τις αθηναϊκές αίθουσες κάποτε ολόκληρο (μια σκηνή του είδαμε τον Απρίλιο όταν ο Hertzog ήρθε καλεσμένος από το ίδρυμα Ωνάση), αν και οι ελπίδες είναι αμυδρές.
Play Video
Ένα συνέδριο είναι ότι πρέπει
Αυτό είναι ένα σοβαρό γεγονός και του αξίζει προσοχή και ενδιαφέρον από τους ανθρώπους του θεάτρου. Ένα θεατρολογικό συνέδριο στον εμβληματικό μέλλοντα χρόνο του Μαρτίου 2021. Διοργάνωση: Ελληνική Ένωση κριτικών θεάτρου.
Δεν θυμάμαι κάτι ανάλογο, εκτός από μία πρόσφατη διοργάνωση του θεατρολογικού τμήματος του πανεπιστημίου του Ναυπλίου (Μάιος 2017) και ένα συνέδριο του Διεθνούς ινστιτούτου θεάτρου τουλάχιστον 30 χρόνια πριν.
Αλλά αν ξεκινήσουμε από την αρχή του 21ου αιώνα και μετά (το πριν έχει περάσει στην προϊστορία πια), έχουμε διανύσει μία και πλέον εικοσαετία θεατρικής εμπειρίας και σκηνικής πρακτικής όπου η ρήση του Μπέκετ «προσπαθούμε ξανά και ξανά για να αποτύχουμε καλλίτερα» λάμπει σε όλο της το μεγαλείο στο θεατρικό μας σύμπαν. Θεατρικά «ρεύματα» και μόδες ρίχθηκαν φίρδην- μίγδην στο έτσι και αλλιώς άναρχο θεατρικό μας τοπίο, διεκδικώντας (και κομπάζοντας) πρωτοπορία και δημιουργώντας μάλλον σύγχυση παρά πλουραλισμό, γνώση και θεατρική εμπειρία. Είναι καιρός λοιπόν να κάτσουμε και να τα πούμε. Ένα συνέδριο όπου θα ακουστούν πράγματα από μορφωμένους (λιγότερο η περισσότερο) περί τα θεατρικά τεκταινόμενα- παρελθόντα, παρόντα και μέλλοντα- είναι αν όχι απαραίτητο (σε εποχές χρόνιας κρίσης) τουλάχιστον χρήσιμο και ενδιαφέρον.
Το ενδιαφέρον για τους παροικούντες την θεατρική Ιερουσαλήμ κορυφώνεται πριν ακόμη τελειώσουμε την ανάγνωση του γενικού τίτλου. Ειλικρινής, υπαινικτικός και σημαίνον :
Θέατρο και παραστατικές τέχνες τον 21ο αιώνα: Η αγωνία και ο αγώνας του επαναπροσδιορισμού
Ποιος να φέρει αντίρρηση. Διαβάζοντας τους επί μέρους θεματικούς άξονες διαλύεται κάθε αμφιβολία.
(παραθέτω αυτούσιο από το blog του Σάββα Πατσαλίδη https://savaspatsalidis.blogspot.com/)
Αισθητική:
• Μετά το μεταδραματικό, τι; / Παραστάσεις/επιτελέσεις στον ψηφιακό κόσμο/ Ο ρόλος της δραματουργίας στο σύγχρονο θέατρο (ελληνικό και ξένο) / Ο νέος ρόλος του σκηνοθέτη (και χορογράφου)/ Υβριδικά (χορό) θεατρικά εγχειρήματα / Διαπολιτισμικότητα/Ανακύκλωση/ Πρωτοτυπία/ Πρωτοπορία
Κοινό:
• Από το μοντέρνο κοινό στο μετα-μοντέρνο και στο μετα-ουμανιστικό / Σύγχρονες θεωρίες πρόσληψης/ Νέες φόρμες (επιτελέσεις) συλλογικότητας, συμμετοχής, διάδρασης, παρουσίας (εδώ και τώρα) / Κοινό/κοινά (public/publics)
Κριτική:
Καλλιτεχνική δημιουργία και κριτικός λόγος/ Κριτική και ψηφιακός κόσμος/Νέες αντιλήψεις περί κριτικής/Όλα επιτρέπονται (;)—anything goes?
Οικονομία/Πολιτική:
• Νέες οικονομίες/νέες θεατρικές (επιτελεστικές/performative) οικολογίες / Πολιτιστική πολιτική: πώς επηρεάζει το ίδιο το θεατρικό φαινόμενο, προτάσεις για το μέλλον/ Ιδιωτικά ιδρύματα-Ελεύθερο θέατρο/ Η θέση της θεατρικής έρευνας (και πρακτικής) στο σύγχρονο τοπίο της οικονομικής δυσπραγίας και της ελλιπούς στήριξης από την πολιτεία
Τον Μάρτιο λοιπόν αδελφοί μου, τον Μάρτιο (κατά το τσεχωφικό «στη Μόσχα αδελφές μου, στη Μόσχα» μια που ο Μάρτιος φαντάζει σαν ουτοπία) 5, 6, και 7, στην πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου.
Δεν μένει τίποτα άλλο από το να κάνουμε ένα διάλειμμα από τις ισχνές εργασιακές μας ενασχολήσεις, διαμαρτυρίες και διεκδικήσεις επιδομάτων και να δηλώσουμε παρόν. Παρ΄όλο ότι είναι βαθιά ριζωμένη στο γονίδιο μας η παντογνωσία… κάτι θα μάθουμε.
Κλείστε τις περιττές επιχειρήσεις, θέατρα & αίθουσες τέχνης
Ερευνα, σύνταξη Αργυρώ Βώβου
O κυβερνήτης της Ν.Υόρκης Andrew M. Cuomo, με ένα “αποφασίζουμε και διατάσσουμε” έριξε τα θέατρα και τις αίθουσες τέχνης στο πυρ το εξώτερον. Σαράντα ένα θέατρα με χωρητικότητα πάνω από 500 άτομα έκλεισαν τότε και στράφηκαν στις ασφαλιστικές εταιρίες για τις αποζημιώσεις. Αυτές όμως οχυρωμένες πίσω από ψηλά γράμματα και πονηρές διατυπώσεις στα συμβόλαια τους γύρισαν την πλάτη και αρνήθηκαν λέγοντας ότι ποτέ δεν υποσχέθηκαν προφορικώς η εγγράφως τέτοιου είδους καλύψεις.
Οι ομοσπονδιακοί φορείς αρνήθηκαν στον οργανισμό το δικαίωμα να λάβει ακόμη και την ελάχιστη αποζημίωση ενώ οι ασφαλιστικοί φορείς εργασίας και επαγγελματικού χώρου αποζημίωσαν τον θεατρικό οργανισμό με ποσό που δεν είναι ικανό να καλύψει ούτε το ελάχιστο κομμάτι της οικονομικής ζημίας που επήλθε προκειμένου η επανάκαμψη του και η συνέχιση παραστάσεων να καταστεί εφικτή.
Οι ασφαλιστικές εταιρείες αρνούνται να εξασφαλίσουν την αποζημίωση που κρίνεται απαραίτητη για την κάλυψη των εξόδων και την ομαλή επανεκκίνηση των χώρων πολιτισμού που έχουν πληγεί οικονομικά εξαιτίας του Covid-19. Η άρνηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η πολιτική κάθε ασφαλιστικού φορέα δεν έχει προβλέψει αποζημίωση για το καθολικό κλείσιμο θεάτρων και χώρων πολιτισμού εξαιτίας πανδημίας.
Ας παρηγορηθούμε λοιπόν στην Ελλαδίτσα μας που τα θέατρα έκλεισαν την ίδια μέρα και ακόμη δεν ξέρουν αν και πως θα ανοίξουν και πως θα λειτουργήσουν. Yπάρχουν και χειρότερα. Εγχώριοι παραγωγοί, αιθουσάρχες και λοιποί θεατράνθρωποι ας δουν τι παθαίνει η θεατρική εταιρία Jujamcyn Theatres, που διαχειρίζεται πέντε θέατρα στο Broadway (με παραστάσεις σαν το Mulin Rouge, the book of Mormon, Hadestown κλπ) και βομβαρδίζει με μηνύσεις και αγωγές τους ασφαλιστές της που αρνούνται να την αποζημιώσουν για τις απώλειες που υπέστησαν κατά τη διάρκεια αναγκαστικού κλεισίματος λόγω του COVID. Δικαιολογία: δεν υπήρχε «άμεση σωματική απώλεια ή ζημία», κανένα κτήριο δεν υπέστη ζημιά και καμία πολιτική αρχή δεν απέκλεισε την περιοχή που βρίσκονται τα θέατρα. Αντιθέτως τα Jujamcyn theaters υποστηρίζουν ότι η πανδημία του covid προκαλεί σωματικές απώλειες, και ζημιά στα κτήρια (που θα παραμείνουν κλειστά μέχρι τις αρχές του 2021) μια που ο ιός μπορεί να προσκολληθεί στις επιφάνειες για μέρες και να παραμείνει στον αέρα μέσα στα κτίρια για ώρες.
Αυτά συμβαίνουν στον κόσμο όταν οι πολιτικοί άρχοντες σε κατατάσσουν στους περιττούς.
O Jürgen Holtz δεν μένει πια εδώ
Το Berliner Ensemble θρηνεί τον ηθοποιό Jürgen Holtz, ο οποίος πέθανε πρόσφατα σε ηλικία 87 ετών στο Βερολίνο. Πιο πρόσφατα, o Holtz έπαιξε τον επώνυμο ρόλο στον «Γαλιλαίος» του Μπερτόλ Μπρεχτ, σε σκηνοθεσία του Φρανκ Κάστορφ, στη Berliner Ensample. Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση ήταν στην “Οπερα της Πεντάρας” στις 9 Φεβρουαρίου 2020, όπου δυστυχώς ήταν τόσο εξαντλημένος που δεν μπορούσε να υποστηρίξει ένα τόσο απαιτητικό ρόλο. Παρ΄ όλα αυτά εμφανίστηκε στη σκηνή για το τελευταίο χειροκρότημα.
O Oliver Reese, διευθυντής του Berliner Ensemble έγραψε προς τιμή του Jürgen Holtz:
“Ο Jürgen Holtz ήταν ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης, μια γοητευτική παρουσία πάνω στη σκηνή, και η απώλεια του αφήνει ένα οδυνηρό κενό. Η τελευταία μεγάλη του εμφάνιση στο Berliner Ensemble ως Galileo Galilei μας χάρισε μια σπάνια θεατρική στιγμή πολύτιμη για το Γερμανικό θέατρο. Το Berliner Ensemble και όλοι οι συνάδελφοι του και εργαζόμενοι που τον γνώρισαν, θρηνούν αυτόν τον σπουδαίο ηθοποιό. Τα θερμά συλλυπητήριά μας απευθύνονται στη σύζυγό του Καταρίνα και στην οικογένειά του. Το Berliner Ensemble θα τιμήσει τον Jürgen Holtz στις αρχές της επόμενης σεζόν».
Oliver Reese (Διευθυντής του Berliner Ensemble)
Εδω είναι Βαλκάνια
Τι έγινε άραγε ο Βαλκανικός κινηματογράφος που πριν από καιρό εισέβαλε δυναμικά στον κινηματογραφικό μας ορίζοντα με τα «Όμορφα χωριά, όμορφα καίγονται» από τη Βοσνία, το Bal-can-can από τα Σκόπια, το No man’s land του Danis Tanovic επίσης από την Βοσνία και βέβαια τι έγινε ο κυριότερος εκπρόσωπος του και πολυπράγμων ο Εμιρ Κοστουρίτσα. Η Σοφία Γουργουλιάνη έσκυψε με μεγαλύτερη προσοχή και μας θυμίζει τις τρεις κυριότερες ταινίες-σταθμούς του.
Ο Κουστουρίτσα ξεκινώντας από το Σεράγεβο και ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στη διάσημη σχολή FAMU της Πράγας, πραγματοποίησε την πρώτη του κινηματογραφική έκρηξη με τη μικρού μήκους «Guernica». Ενώ, η είσοδος του στην 7η τέχνη αναδείχτηκε τα επόμενα χρόνια σε μόνιμη εγκατάσταση σε φεστιβαλικά σαλόνια και βραβεία. Η δεύτερη, λοιπόν, μεγάλου μήκους του ταινία «Ο πατέρας λείπει για δουλειές» θα αποσπάσει το 1985 τον πρώτοτου Χρυσό Φοίνικα, μετον δεύτερο να έρχεται μια δεκαετία μετά, το 1995, με το επικό «Underground».
Το «Underground»θα του χαρίσει εκτός από το πολυθρύλητο αγαλματάκι των Καννών και μία φιλοσοφική και κινηματογραφική κόντρα που θα του αποδώσει, από φιλοσόφους και κινηματογραφικούς σχολιαστές, την ταμπέλα του οπαδού του Μιλόσεβιτς και την πρόθεση αθώωσης των Σέρβων για τα εγκλήματα πολέμου της δεκαετίας των ‘90s.Η συνέχεια διαγράφηκε χωρίς μεγάλα βραβεία και αδιαφιλονίκητα αριστουργήματα για έναν δημιουργό που έχει αφήσει, όμως, ως πολύτιμη παρακαταθήκη στην κινηματογραφική ιστορία το προσωπικό του σκηνοθετικό στίγμα. Ένα στίγμα με ρίζες γερά φυτεμένες στα Βαλκάνια, που δε διαπραγματεύτηκε να μπαρκάρει άνευ όρων για το αδυσώπητο και –ίσως- εύκολο χρήμα του Χόλιγουντ.
Πιστεύοντας πως οι σκηνοθετικοί και σεναριακοί «χυμοί» του Κουστουρίτσα προήλθαν από την εποχή της ωριμότητας του, θα μιλήσουμε για τις τρεις ταινίες της περιόδου 1988 έως και 1985.
Ο καιρός των τσιγγάνων
‘Η αλλιώς η στρογγυλή διαλεκτική τράπεζα της Κάριλ Τσέρτσιλ και των Top Girls με εκλεκτούς, όμως, συνδαιτυμόνες τους Φελίνι, Ντίκενς, Κόπολα και Κουστουρίτσα σε μια σχεδόν διονυσιακή τελετή με αλκοόλ και πολιτισμικές ζυμώσεις.
Πρωταγωνιστής μας, ο έφηβος Perhan που πέφτει θύμα του θεού έρωτα για να βρει την Ιουλιέτα του στα μάτια και στο κορμί μιας εξίσου νεαρής γειτόνισσας. Όταν η μητέρα της Ιουλιέτας του, θα αρνηθεί το γάμο των δύο νεαρών στο βωμό της φτώχιας του Perhan, ο πρωταγωνιστής μας, θα μπαρκάρει για ένα ταξίδι στην παρανομία και το εύκολο χρήμα.
Το σουρεαλιστικό μεγαλείο του Φελίνι, η ένοχη αθωότητα του Όλιβερ Τουίστ και ο αισθηματίας πλην μαφιόζος του Κόπολα συναντιούνται σε καταυλισμούς τσιγγάνων σε μια κατακερματισμένη Γιουγκοσλαβία. «Ο καιρός των Τσιγγάνων» είναι μια ρεαλιστική σκληρή κατάδυση σε ένα κόσμο καταδικασμένο να ζει αιωνίως στο μεταίχμιο δύο πολιτισμών. Ένας, λοιπόν, Κουστουρίτσα που έρχεται με φόρα και με μαγευτικά οπτικά μέσα να μας πει πως αν για την Ευρωπαία γιαγιά, ο «Γύφτος» απειλεί να φάει το λευκό εγγόνι, τότε για την Τσιγγάνα γιαγιά το φοβικό αντικείμενο που απειλεί να κατασπαράξει το εγγόνι δεν μπορεί παρά να είναι ο «Μπαλαμός».
Arizona Dream
Με το πρώτο –και ίσως τελευταίο- κινηματογραφικό του ταξίδι στο Χόλιγουντ, ο Κουστουρίτσα υπερέβη κάθε τρικλοποδιά της Χολιγουντιανής γραφειοκρατίας, δημιουργώντας μια ταινία την οποία η ίδια αυτή γραφειοκρατία έχει δομηθεί για να αποφεύγει με κάθε κόστος.
Παίρνοντας στα σκηνοθετικά του χέρια αστέρες όπως ο Βίνσεντ Γκάλο, η Φέι Νταναγουεί και ο Τζόνι Ντεπ, ο Κουστουρίτσα, τους τοποθετεί στο κινηματογραφικό του σύμπαν και τους απογυμνώνει από κάθε χολιγουντιανό στερεότυπο.
Ο Axel (Τζόνι Ντεπ), αποφασίζει, μια κάποια ωραία πρωία, να εγκαταλείψει στρωμένη δουλειά και μέλλον για χάρη των ματιών μιας πανέμορφης 50άρας (Φέι Νταναγουέι), αλλά και των θελγήτρων της νεαρής θετής κόρης της (Λίλι Τέιλορ). Τότε, ισόπλευρα και ενίοτε ανισόπλευρα τρίγωνα εμφανίζονται ταχύτατα στις ζωές των πρωταγωνιστών με τις πλευρές να φέρουν τα ονόματα ονείρων, ανδρών και γυναικών σε μια ταινία με καταιγιστικό ρυθμό. Κι αν ακόμα αναρωτιέστε αν η ενηλικίωση είναι μοίρα ή η παιδικότητα επιλογή, ο Κουστουρίτσα, ίσως, απαντά πως η εμπιστοσύνη στην ίδια τη ζωή είναι μονόδρομος.
Underground
Ο Κουστουρίτσα, εδώ, πιάνει στα χέρια του την ιστορία της Γιουγκοσλαβίας από το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο έως τους Βαλκανικούς Πολέμους. Αφορμή για να ξετυλίξει το μίτο του αποτελεί ένα ερωτικό τρίγωνο. Ενώ, άκρη του μίτου αποτελεί η απεικόνιση ενός λαού κατακερματισμένου στο βωμό ανώτερων –πάντα- συμφερόντων.
Μέσα στη βία και στη φούρια του πολέμου, η καλλιτεχνική «αυθάδεια» του Κουστουρίτσα μας χάρισε μια δική του εκδοχή για τον ίδιο το λαό που τον μεγάλωσε. Κι αν ο ίδιος αποκήρυξε ,τελικά, τη Βοσνιακή του καταγωγή για να ασπαστεί τη Σέρβο-Χριστιανική, η ταινία δεν αναλώνεται σε εύκολες σεναριακές αθωώσεις, αλλά με τάση μηδενιστική για τους εκάστοτε κρατούντες μιλά για ένα λαό που υποφέρει διαχρονικά.
Κι αν το «αγαπώ την πατρίδα μου», καταλήγει εύκολα σε τάσεις εθνικής και πολιτισμικής ανωτερότητας, ο Κουστουρίτσα πιάνει την έννοια της πατριδολατρίας και ως πλαστελίνη τη μετατρέπει σε αναζήτηση ταυτότητας και μεγαλεπήβολο αντιπολεμικό «κατηγορώ».
Μετρώντας το Φεστιβάλ του Εδιμβούργου 2019
Το κείμενο αυτό γράφτηκε όταν o hamlet (talks) στηνότανε. Σήμερα, υπό το φως των Covid γεγονότων και της ματαίωσης των φεστιβάλ (Εδιμβούργου και Αβινιόν κυρίως αλλά και δεκάδων άλλων) μπορεί να αναρωτηθεί κανείς ποιος ο λόγος της δημοσίευσης του. Πιστεύουμε ότι υπάρχει. Διότι το φεστιβάλ του Εδιμβούργου
1. είναι πάντα ζωντανό και παρόν. Αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι αράδες το Εδιμβούργο προτείνει live streaming events και φτάνει τις 200.000 £ σε εισπράξεις με ένα φεστιβάλ ματαιωμένο.
2. Κάνει συνέχεια εκδηλώσεις που μπορεί να μην είναι θεατρικές παραστάσεις είναι όμως εκδηλώσεις που αφορούν και επηρεάζουν το θέατρο
Και 3. Ένα κείμενο για το Edinburgh festival 2019 είναι χρήσιμο και ως αναμονή του φεστιβάλ 2021 που όλοι οι άνθρωποι του θεάτρου περιμένουν.
Τα νούμερα που αναφέρονται δίνουν ευκαιρία για συγκρίσεις σε όλους εμάς που περιμένουμε εναγωνίως τι θα παιχτεί του χρόνου στην Πειραιώς, τι στο Ηρώδειο, και τι στην Επίδαυρο.
Σε ένα φεστιβάλ προαποφασισμένο, προβλέψιμο και εν πολλοίς επαναλαμβανόμενο.
Ευρετήριο όρων
Edinburgh Fringe Festival Είναι το φεστιβάλ off του Εδιμβούργου που διοργανώνεται κάθε Αύγουστο μαζί με το επίσημο πρόγραμμα. Ανοιχτό, νεανικό, απρόβλεπτο και τρελό κινέιται σε όλη τη ποιοτική γκάμα και έτσι μπορείς να δεις από αριστουργήματα μέχρι απίθανες χυδαιότητες.
Venue Κάθε κτήριο, μέρος… και όπου μπορεί να φανταστεί κανείς (από ταράτσα μέχρι υπόγειο, από πάρκο μέχρι λεωφορεία, όπου μπορούν να στηθούν παραστάσεις και να φιλοξενήσουν θεατές.
High street Η κεντρική οδός του Φεστιβάλ όπου παρουσιάζονται street παραστάσεις και οι ηθοποιοί διαφημίζουν την δουλειά τους με όποιο τρόπο μπορεί να φανταστεί κανείς.
B&B Bed and Breakfast Ένας θεσμός που κυριαρχεί στην Αγγλία όπου σου προσφέρουν επ΄ αμοιβή φυσικά (πιο φτηνή από ένα ξενοδοχείο) ένα δωμάτιο να κοιμηθείς συνήθως με κοινό μπάνιο και ένα πρωινό το πρωί.
Sencory backpacks σακίδια με διάφορα αντικείμενα ειδικά για παιδιά με ειδικές ανάγκες, αυτιστικά κλπ και που χρησιμοποιώντας τα, παιδιά και μεγάλοι μένουν ήσυχοι και συγκεντρωμένοι απολαμβάνοντας την παράσταση.
Festival and venue bookers Θεατρικοί πράκτορες που παρακολουθούν παραστάσεις και επιλέγουν τις καλύτερες για τα δικά τους φεστιβάλ η Πνευματικά κέντρα, Culture centres, σε άλλες πόλεις της Μ. Βρετανίας η και της Ευρώπης.
Στο Εδιμβούργο λοιπόν που ατενίζουν από τα highlands ολόκληρη την Ευρώπη και που στην πολύβουη High street συνωστίζονται θεάματα και καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο τα πράγματα υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι επιεικώς χαώδη. Και αυτή είναι και η χάρη του.
Το 2019 οι επισκέπτες που στην καλύτερη των περιπτώσεων πληρώσανε γύρω στις 200 λίρες για ένα δωμάτιο τουλάχιστον αξιοπρεπές, σε airbnb η Β&Β, έκοψαν σύμφωνα με επίσημες πηγές 3.012.490 εισιτήρια μόνο στο fringe. Και αναφέρουμε μόνο στο fringe γιατί αυτός ο θεσμός αυτή η μορφή προβολής της δουλειάς των ανθρώπων του θεάτρου δεν είναι ιδιαίτερα γοητευτική στη φεστιβαλική Ελλάδα μας. Αντίθετα όταν αρχίζει το Φεστιβάλ Αθηνών τα θεατρικά σχήματα που διαθέτουν μια φιλοσοφία, που έχουν κάποιους σοβαρούς λόγους να κάνουν θέατρο σωπαίνουν και προετοιμάζονται για την χειμερινή σαιζόν ενώ αφήνουν να παίξουν μπάλα οι φίρμες που αλωνίζουν την ελληνική επικράτεια σε όλα τα φευ περιορισμένα μήκη και πλάτη της.
Στις 3.800 διαφορετικές παραστάσεις που χώθηκαν σε όποια (θεατρική) τρύπα βρήκαν στο Εδιμβούργο 856.541 εισιτήρια κόπηκαν μόνο από τους ντόπιους κατοίκους του Εδιμβούργου.
Ενώ η chief executive του φεστιβάλ έχει κάθε λόγο να επαίρεται διότι 63 χώρες έστειλαν θεατρικά τους δείγματα στην πόλη και επιβεβαίωσαν ότι αυτό το Fringe ήταν «The perfect combination of local and global.
Έχει και άλλους λόγους να αισθάνεται υπερήφανη η Shona MaCarthy όπως τα sencory backpacks που δίνανε στα αυτιστικά παιδιά και μεγάλους που δεν ήθελαν να στερηθούν την θεατρική πανδαισία. Στην είσοδο λοιπόν των θεάτρων υπήρχαν σακίδια με μαλακά λούτρινα μπαλάκια και ωτασπίδες για τους ear defenders ώστε ήσυχα να απολαμβάνουν τις επιλεγμένες παραστάσεις που φυσικά δεν περιείχαν κανενός είδους βία.
Θέλετε και άλλα σημαίνοντα νούμερα?
- 61% των παραστάσεων ήταν προσβάσιμες σε αναπηρικά αμαξίδια.
- 706 θεατρικά (και όχι μόνο) events ήταν Δωρεάν
- Το 25% των παραστάσεων δημιουργήθηκαν από καλλιτέχνες και θέατρα της Σκωτίας
- 1001 μαθητές Δημοτικών σχολείων παρακολούθησαν παραστάσεις οργανωμένα με τους 188 δασκάλους που τα συνόδευαν.
Ο ανέμελος και ανυποψίαστος επισκέπτης που τα βάζει με τον εαυτό του διότι δεν ξέρει που να πάει, που είναι το καλό και δεν θέλει να πληρώσει το καθόλου ευκαταφρόνητο εισιτήριο των 10-20 λιρών και να του βγει μάπα το καρπούζι θα βρεθεί μπροστά στο inspiration machine όπου πατώντας ένα κουμπί το σατανικό αυτό μηχάνημα (πραγματικό στον κεντρικό δρόμο του fringe η στο ipad) θα του προτείνει που να πάει και θα τον διευκολύνει στην έκδοση εισιτηρίου με ένα QR code.
Μην το γελάτε. Δεν είναι λίγοι αυτοί που βρέθηκαν σ΄ αυτή τη δεινή θέση. Στην οδό Mound, έξω από την Εθνική πινακοθήκη της Σκωτίας, 100.000 άτομα άπλωσαν το δαχτυλάκι τους και πάτησαν το κουμπάκι του inspiration machine.
Και μια και μιλάμε για τον ανέμελο επισκέπτη, αυτός λοιπόν θα έβλεπε και θα του έκανε εντύπωση η πρεμούρα των 1674 αναγνωρισμένων και διαπιστευμένων εκπροσώπων της βιομηχανίας του θεάματος (promoters, producers, festival and venue bookers) από το ένα venue στο άλλο για να αγοράσουν παραστάσεις για τα δικά τους πολιτιστικά κέντρα και φεστιβάλ στη Μεγ. Βρετανία και αλλού.
Ένα φεστιβάλ ανοιχτό και εξωστρεφές, μακριά από σοβαροφάνειες και κακοχωνεμένες παλιοκαιρισμένες πρωτοπορίες, που ελκύει πάρα πολύ κόσμο ο οποίος για ένα μήνα κάνει must το θέατρο, ενώ ίσως όλο τον υπόλοιπο χρόνο μπορεί να μην περνάει ούτε απ έξω.
Ένα φεστιβάλ που δεν ενθαρρύνει και δεν προβάλει μόνο τις παρεούλες που το ‘χουν γρουσουζιά να μην συμμετέχουν με τις λαμπερές εμπνεύσεις τους σε μία διοργάνωση.
Ένα φεστιβάλ όπου το καλλιτεχνικό προϊόν με όλα τα σημαίνοντα και σημαινόμενα που μεταφέρει κυκλοφορεί ελεύθερα και επικοινωνεί με το κοινό του που χαίρεται αυτή τη βασική συνθήκη του θεάτρου : όπου ζωντανοί άνθρωποι δημιουργούν μπροστά σε επίσης ζωντανούς ανθρώπους σε παρόντα χρόνο
Ο Θεός στo σπίτι του Bertold Brecht
Δυο παραστάσεις κυριαρχούν στον πλούσιο προγραμματισμό.
Δύο παραστάσεις που έχουν στον τίτλο τους σε περίοπτη θέση τον Θεό.
Olga Grjasnowas «Gott ist nicht schuchten”, ελληνιστί “O Θεός δεν είναι ντροπαλός»
Και Ferdinand von Schirach “Gott” (Θεός).
Ο θάνατος του μεγάλου ηθοποιού Jürgen Holtz στις 21 Ιουνίου 2020 σε ηλικία 87 ετών, σημάδεψε το Βερολινέζικο καλοκαίρι του Berliner Ensemble. (Ο Hamlet μας λέει περισσότερα για τον Jurgen Holtz λίγο πιο κάτω στο Fallen stone) Τον καταλαβαίνει κανείς περπατώντας στην Bertοlt Brecht platz και βλέποντας την ήρεμη και στοχαστικά λυπημένη φιγούρα του Bertolt Brecht στην μέση της πλατείας, να καλωσορίζει κάθε επισκέπτη, κάθε θεατή που προτίθεται να μπει μέσα στo κλασσικό οικοδόμημα.
Ο Hamlet μπήκε στο Berliner Ensemble. Κοσμογονία και οργασμός. Και στη σκηνή και στην πλατεία. Δεδομένου ότι είναι μία θλίψη να βλέπεις την «ξεδοντιασμένη» πλατεία να τις λείπουν οι μισές και παραπάνω θέσεις, ο Hamlet θα μας μεταφέρει τι συμβαίνει στην σκηνή.
Ο Oliver Reese (Διευθυντής του BE από το 2017, όταν διαδέχθηκε τον Claus Peymann) έχει καταρτίσει ένα πρόγραμμα που θα ζήλευε κάθε διευθυντής Εθνικού θεάτρου. Τολμηρό καινοτόμο και επιθετικό απέναντι στις καταστάσεις και στους θεσμούς.
Ο Θεός δεν είναι ντροπαλός
(Ποτέ δεν ήταν προσθέτουμε εμείς)
Παγκόσμια πρώτη στις 4 Σεπτεμβρίου για το έργο της Olga Grjasnowas «Gott ist nicht schuchten”, σε σκηνοθεσία Laura Linnenbaum (Βραβείο σκηνοθεσίας 2017 για την σκηνοθεσία της στο Homohalal στο Κρατικό θέατρο της Δρέσδης).
Η Συρία του Ασαντ σε πρώτο πλάνο. Τρεις πρωταγωνιστές : Η Αmal, ο Youssef και ο Hammoudi. Νέοι άνθρωποι με όνειρα, καλλιτέχνες με την στενή η την ευρεία έννοια. Αλλάζουν τα πάντα γύρω τους τα όνειρα τους γίνονται εφιάλτες. Όλα φωτίζονται η σκοτεινιάζουν από τον πόλεμο που μαίνεται και που έχει σκορπίσει 400.000 νεκρούς ενώ 12.000.000 είναι πρόσφυγες που έφυγαν από τη χώρα και τα σπίτια τους. Αλλάζει και η δική τους ζωή.
Το έργο έχει σαν βάση του το μυθιστόρημα της Grjasnowas. Η Laura Linnenbaum και οι συνεργάτες της στο Berliner Εnsemble ρίχνουν μία διεισδυτική ματιά σε έναν πόλεμο που διαρκεί εδώ και 10 χρόνια κάτω από τα μάλλον αδιάφορα βλέμματα της πολιτισμένης δύσης και της ανθρωπότητας γενικά που ικανοποιείται ν’ ακούει τους αριθμούς των νεκρών και των προσφύγων και δεν κάνει τίποτα να τον σταματήσει. Από αρχαιοτάτων χρόνων το λάδι κάνει την φωτιά να διαρκεί περισσότερο.
Σκηνοθεσία: Laura Linnenbaum, Σκηνικό: Daniel Roskamp, Κοστούμια: Michaela Kratzer, Μουσική: Lothar Müller, Δραματουργός η Sibylle Baschung, Φωτισμοί: Arnaud Poumarat, Βίντεο: Jonas Englert.
Cast: Cyntia Micas, Oliver Kraushaar, Marc Oliver, Schulze, Armin Wahedi.
GOTT του Ferdinand von Schirach
Τον θεό επικαλείται και ο δικηγόρος και θεατρικός συγγραφέας Ferdinand von Schirach γνώριμος του Oliver Reese (το έργο του Terror ανέβηκε για πρώτη φορά από τον Oliver Reese στο Schauspiel της Φρανκφούρτης το 2015) που του δίνει την ευκαιρία να θέσει επί σκηνής ένα μεγάλο πρόβλημα: Κατά πόσο μπορούμε να ορίζουμε τη ζωή μας και κατά πόσο έχουμε δικαίωμα στον θάνατο μας.
Αφορμή ένα νομικό, ηθικό, κοινωνικό γεγονός. Τον Απρίλιο του 2019 έως τον Φεβρουάριο του 2020, το Ομοσπονδιακό συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης απασχόλησε μία υπόθεση δυσεπίλυτη:
Είναι νόμιμο να δοθεί ιατρική βοήθεια σε κάποιον ώστε να πεθάνει?
Η αυτοκτονία με ιατρική υποβοήθηση είναι αποδεκτή κοινωνικά?
Ένα θέμα που διέφευγε το γράμμα του νόμου για δεκαετίες πήρε μια απίστευτη τροπή όταν 2015 ο νόμος άλλαξε και έριξε τους γιατρούς που υποβοήθησαν την αυτοκτονία, στις περιπτώσεις του κοινού ποινικού δικαίου μαζί τους κοινούς δολοφόνους. Όμως η παράγραφος 217 του ποινικού κώδικα που προστέθηκε μετά, έβαλε τα πράγματα στη θέση τους: «Ναι, το άτομο κρίνοντας την ποιότητα της ζωής του, αποτιμώντας το νόημα της, μπορεί να αποφασίσει να δώσει ένα τέλος και να ζητήσει την βοήθεια των γιατρών».
Σύμφωνοι, ο νόμος το λέει, αλλά η ηθική το επιτρέπει? Η συζήτηση δεν λέει να τελειώσει. Μια σειρά από ερωτήματα τίθενται από δω και μπρος:
Πως μπορεί κανείς να αποδείξει την αυτοδιάθεση και την ευθυκρισία του ατόμου που αποφασίζει να αυτοκτονήσει?
Είναι υγιές ένα άτομο που παίρνει μια τέτοια απόφαση?
Τι υπαγορεύει η ηθική και η θρησκεία, πόσες ερμηνείες και αμφισβητήσεις παίρνει ο νόμος?
Ο Ferdinand von Schirach στο “Gott” στήνει μια φανταστικής συνεδρίασης του ΓΣΔ (Γερμανικό Συμβούλιο Δεοντολογίας) και βάζει το κοινό να σκεφτεί και να αποφασίσει. Η παράσταση δίνει την αφορμή στο BE να διοργανώσει συζητήσεις και άλλες παράλληλες εκδηλώσεις με εξωτερικούς εμπειρογνώμονες από πολλούς κοινωνικούς τομείς.
Η πρεμιέρα στις 10 Σεπτεμβρίου , ταυτόχρονα στο Βερολίνο και στο Düsseldorfer Schauspielhaus
Σκηνοθεσία: Oliver Reese, Σκηνικό: Hansjörg Hartung, Κοστούμια: Elina Schnizler, Δραματουργία: Tobias Kluge, μουσική: Jörg Gollasch.
Cast: Gerrit Jansen, Josefin Platt, Bettina Hoppe, Judith Engel, Martin Rentzsch, Veit Schubert, Christine Schonfeld, Ingo Hulsmann,
Photos: Moritz Haase © JR Berliner Ensemble